سرویس اقتصادی ایستار- منیژه نوروزی: سومین سری از مجموعه نمای نزدیک به «جهش تولید» اختصاص دارد.. میهمان نخستین گفت و گوی این پرونده، مهندس علی احسان تولید کننده و کارآفرین موفق رفسنجانی است. وی دارای تحصیلات مهندسی فیزیک از آمریکاست و 30 سال سابقه تدریس در دانشگاه را در پرونده خود دارد. وی هم اکنون مدیرعامل کارخانه اروندچرخ رفسنجان است که از ابتدای تاسیس تا به امروز این مسئولیت را بر عهده دارد. مهندس احسان در گفت و گوی خودمانی که در دفترشان در کارخانه اروندچرخ انجام شد، به نقاط ضعف و قوت رفسنجان در مسیر «جهش تولید» اشاره کرده است. شرح کامل این مصاحبه را در ادامه بخوانید.
رهبر انقلاب چندین سال است که شعارهای اقتصادی را به عنوان شعار سال انتخاب می کنند، امسال هم عنوان جهش تولید را به عنوان شعار سال ۹9 انتخاب کردند. به عنوان سوال اول به نظر شما چه عواملی در اقتصاد کشور وجود داشت که ضرورت انتخاب جهش تولید را فراهم کرد؟ و مقدمات آن چیست؟
امسال با شعارهای انگیزشی، اقتصادی و روشنفکرانه رهبر معظم انقلاب در جهت حرکت کشور سال جهش تولید نامگذاری شده است. لذا بحث اصلی کشور تولید و رونق اقتصادی به دنبال آن ایجاد شغل برای جوانان کشور است. کشور ما یکی از جوانترین کشورهای دنیاست یعنی درصد جوانان ما نسبت به جمعیت، بسیار بالاست. هر سال یک عنوان اسم گذاری می شود، سال قبل تولید ملی بود و امسال جهش تولید. حتما ایشان به این قضیه پی برده اندکه بحث اصلی کشور، تولید ملی است. جهش تولید یک مقدماتی می خواهد که بایستی مهیا شود. تا زمانی که این مقدمات فراهم نشود جهش تولید رخ نمی دهد. جهش تولید زمانی صورت می گیرد که همه مسائل اعم از خریدار، قیمت ها، مسائل و چالش های داخی برطرف شود. آنقدر چالش های داخلی برای ما مشکل ایجاد کرده که فکر می کنم تحریم ها به آن اندازه ایجاد مشکل نکرده باشد. ما پشت پرده بحران تحریم ها، چالش های داخلی را پنهان می کنیم و این بسیار اشتباه است. اگرچه مسئولان در صدد رفع چالش های داخلی هم هستند اما سرعت آنقدر نیست که چشمگیر باشد. یکی از نمونه های چالش های داخلی در نظر گرفتن، دلار 4200 تومانی برای واردات کالا بود. شرم آورترین کاری که می شد صورت بگیرد این بود که دلار 4200 تومانی را اینجور به آتش به کشند. دلار 4200 تومانی برای واردات کالا منظور شده است در صورتی که می بایست برای تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی باشد که به دنبال آن اشتغال ایجاد کند ولی به این شکل ارز و بودجه را به آتش کشیدند و چرخ کارخانه های تولیدی امثال ما را کند و گاها متوقف کرده اند. منافع این حرکت به نفع چه کسی بود؟ و چه تعداد از کارخانه های تولیدی ما متضرر و به دنبال آن چه تعداد از کارگران شریف و زحمتکش ایرانی بیکار شدند و نهایتا تامین اجتماعی هزینه بیمه بیکاری آنها را متحمل شد که بپردازد و این سوا از ناهنجاریهای اجتماعی است که شخص بیکار را گریبانگیر می کند. آیا وقتی دولت یک اشتباهی می کند، تولیدکنندگان باید این اشتباه را جمع کنند؟! دولت وقتی اشتباه می کند کلی تولیدکننده و صنوف مختلف به شدت ضربه می ببینند و عملا نمی توانند از زیر این ضربه کمر راست کنند. پس اگر بخواهیم جهش تولید داشته باشیم باید مقدمات کار فراهم شود و امیدوارم امسال این اتفاق بیافتد. و وجود بحران ها را مانع آن ندانند. بارها گفته ایم که آنقدری در بحران فرصت وجود دارد به قول شهید سلیمانی در خود فرصت نیست. بالطبع کشور آماده است و زیرساخت های فراوان هم داریم چه در بخش خصوصی و چه در منابع طبیعی و چه در نیروی انسانی.
اقداماتی که فرمودید چه هستند؟ به عنوان یک کارآفرین و تولیدکننده الزامات و راه کارهای عملیاتی جهش تولید در سطح ملی چیست و مصادیق آن کدام است؟
مقدمات و راه کار ها بسیار است. مثلا یکی از مهمترین آنها در دست موسسات مالی و بانک هاست که باید فکری برای سود وام هایی که برای تولید کننده در نظر می گیرند بکنند. سود تسهیلات برای تولیدکننده باید کم باشد. با سود 18 درصد تولید به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست. 18 درصد باید به بانک پرداخت شود و 10 تا 15 درصد هم هزینه تولید است. تولید با 35 تا 40 درصد جواب نمی دهد. بحث دوم تعامل سازمان ها و ادارات دولتی با صنعتگران است. تعامل بسیار بیش از این باید باشد. بایستی دارایی و موسسات مالی و تامین اجتماعی بیشتر با تولیدکنندگان تعامل کنند. حتی اداره برق و گاز که شدیدا به خاطر بدهی با تولید کنندگان برخورد می کنند. بارها دیدیم تهدید به قطع برق و گاز کرده اند. در صورتی که باید این تعامل و همکاری وجود داشته باشد. درست است که آنها هم به نوعی تولید کننده هستند و هزینه دارند ولی اینقدر نباید به بنگاه ها فشار بیاورند. مورد بعدی تسهیل ورود مواد اولیه از خارج است. گمرکات باید فکری اساسی بکنند. وارد کننده خودش مواد اولیه با هر نحوی که باشد تهیه می کند و می آورد اما گمرک نباید اینقدر سختگیرانه عمل کند. البته منظور مواد اولیه ای است که در داخل وجود ندارد، اتفاقا واردات این مواد اجحاف به مملکت است اصلا جایز نیست و نباید صورت گیرد. ولی خب مواردی که در داخل وجود ندارد وقتی وارد شد نباید پشت درب های گمرک بماند. قرار نباشد ترخیص کالا از هفتاد خوان عبور کند. این هم بایستی مد نظر گرفته شود. یا مورد مهم دیگر که خیلی اهمیت دارد و من با توجه به تولید خودم می گویم، ما از خودروسازان کشور ضربه دیدیم. اولین خریدار کالای ما خودروسازها هستند. اما طلب های معوقه داریم که سال از روی آنها گذشته است. کالای ما برای آنها منحصر به فرد است. آنها خودروساز هستند و ما قطعه خودرو می سازیم. قطعه ای که باید از ما بخرند. اما وقتی می خرند و به موقع پول نمی دهند و ما را در چالش مالی بزرگی می اندازند، چگونه جهش تولید برای ما رخ می دهد!
وضعیت بنگاه های تولیدی رفسنجان برای رسیدن به یک جهش تولید را چگونه ارزیابی می کنید؟ ظرفیت ها و موانع جهش تولید در رفسنجان چیست؟
رفسنجان پتانسیل بسیار بالایی از نظر نیروی انسانی دارد. به جرات می توانم بگویم که نجیب ترین، باهوش ترین و سالم ترین نیروی انسانی در رفسنجان وجود دارد، نمونه آن نیروهایی که در مجموعه ما کار می کنند که خلاقیت های منحصر به فردی دارند. پس نیروی انسانی که رکن اول تولید است را به وفور داریم که متاسفانه تعداد زیادی از آنها هم بیکار هستند که اگر شرایط کاری برایشان فراهم شود، خلاقیت های بارزی را از خود نشان می دهند. دوم معادن بسیار زیادی در رفسنجان وجود دارد و سوم پتانسیل صنایع پایین دستی پسته است. درست است که چند سال است برداشت پسته با مشکل روبرو بوده، اما صنایع پایین دستی پسته چه ادوات و چه فرآوری در رفسنجان زیاد است و اینها عامل شکوفایی این شهر است. نزدیکی به بزرگترین معادن مس دنیا یعنی سرچشمه پارامتر بسیار بزرگی است. توسعه رفسنجان در آینده، نیاز به راهنمایی و کمک بیشتر صاحب نظران شرکت مس در جهت احداث زیر ساخت های صنایع پایین دستی مس دارد. به نظر می آید اکثر صنایع پایین دستی مس در سایر استان ها مثلا زنجان و اراک است در حالیکه می بایست در مجاورت صنایع عظیم مس سرچشمه باشد. خوشبختانه چند وقتی است که مسئولین معادن مس سرچشمه تعامل خوبی با صنعتگران و کارگاه های کوچک صنعتی و تشویق جوانان برای احداث صنایع زیر دستی مس دارند. این بسیار خوب است اماکافی نیست ولی جای تشکر دارد از آشتی صنعت مس با رفسنجان.
موقعیت جغرافیایی رفسنجان که بر سر راه شمال به جنوب و شمال به شرق کشور است حائز اهمیت است. از قدیم می گفتند ایران جاده ابریشم است، به نظر من رفسنجان وسط جاده ابریشم دنیا قرار گرفته است این هم یکی از پتانسیل های خوب رفسنجان است. وجود راه آهن در نزدیکی شهر و فرودگاه مجهز کرمان در 80 کیلومتری شهرستان، داشتن صنایع خوبی از جمله کاشی، فرآوری صنایع پایین دستی مس همه و همه پتانسیل های رفسنجان برای جهش تولید است. در بحث دامپروری، دامداری و پرورش طیور هم همچنین، ظرفیت های گردشگری، فرهنگی، خدمات درمانی و مراکز آموزشی خیلی خوبی در شهرستان وجود دارد که آن پتانسیل ها را تکمیل می کند. همچنین این مهم را هم عرض کنم که چون از قدیم رفسنجان مرکز تجارت پسته بوده خدمات بازرگانی خیلی خوب در این شهر جواب می دهد. علاوه بر همه این ها رفسنجان ثروت بسیار بالایی دارد بارها شنیده ام ذخیره و سپرده مالی رفسنجانی ها در موسسات مالی عدد قابل توجهی است، اگر این عدد در چرخه تولید قرار گیرد حتما جهش تولید را به دنبال خواهد داشت. از نظر زیرساخت های حمل و نقل ما پتانسیل داریم. فرودگاه رفسنجان درست است که کوچک است ولی در خور تحسین است. عبور راه آهن شمال به جنوب ایران یعنی شمال به بندرعباس از 30 کیلومتری رفسنجان عبور می کند و این امتیاز بسیار بزرگی است. ما در رفسنجان لوله عبور مواد نفتی به مخازن نفت از اصفهان به رفسنجان وبندرعباس داریم که این مهم می تواند در انتقال مواد پتروشیمی کمک شایانی کند. اما گذشته از این پتانسیل ها و ظرفیت ها، من بیشتر از همه به جوانان بسیار شاداب و باهوش رفسنجانی امید دارم که اگر در راستای کار و تلاش صحیح قرار بگیرند، پایداری رفسنجان را تضمین خواهند کرد. اما شهر پایدار، شغل پایدار می خواهد و شغل پایدار نشان از حرکت جامعه است.
و موانع تولید؟
همه پارامترها باید مهیا باشد. اگر من خوب کار کنم گمرک خوب کار نکند نمی شود. اگر گمرک خوب کار کند من خوب کار نکنم هم نمی شود. بایستی همه پارامترهای جهش باهم کار کنند تا پرتاب نهایی صورت گیرد. من فکر می کنم همه این موارد باهم کار نمی کنند. نمونه اش این همه سپرده مردم که در بانک هاست. مردم راهی ندارند که ثروتشان حفظ شود به همین خاطر در بانک ها می سپارند اما اگر بستر تولید مهیا و انگیزه تولید فراهم باشد و اینقدر چوب لای چرخ تولید قرار نمی گرفت، مطمئنا وضعیت ما بهتر بود. نمی خواهم موانع را بگویم اما با مشاهده پیشرفت های دیگران می توان موانع خومان را تشخیص دهیم. مثلا ببینید که آلمان چکار کرده که اولین صادر کننده محصولات صنعتی دنیاست؟ یا ببینند که چینی ها چطور کار می کنند و چه موانعی سر راه ندارند ما هم آن موانع را نداشته باشیم. تاز مانی که موانع بالا را برایتان قید کردم سر راه باشد بعید می دانم جهش تولید مورد نظر حضرت آقا صورت بگیرد. مگر اینکه نهضتی برای برداشتن موانع سر راه تولید، شروع شود.
یکی از موضوعاتی که در چند سال اخیر مطرح شده، رشد کسب و کارهای کوچک و خانگی است. این مسئله چقدر می تواند در راستای رشد و توسعه و جهش اقتصاد کشور موثر باشد؟
من شخصا اعتقادم به کسب و کارهای کوچک و خانگی است با توجه به مشکلاتی که در سال های گذشته و الان داریم واحدهای بزرگ صنعتی حداقل در دو تا سه سال آینده در رفسنجان احداث نخواهد شد. با توجه به ناموفق بودن واحدهای صنعتی بزرگ موجود و موانعی که پیش روی ماست پس بهترین چاره و سریع ترین راهکار رفسنجان مشاغل کوچک تولیدی است که بایستی رشد کنند. مثلا ما واردکننده گوشت قرمز هستیم چرا نبایستی دامپروری های بسیار زیادی داشته باشیم؟ آیا بلدرچین در رفسنجان پرورش داده می شود در صورتیکه فروشش زیاد است؟! آیا بوقلمون در رفسنجان پرورش داده می شود در صورتی که فروشش زیاد است؟! در زمینه پرورش شتر مرغ، دام سبک و سنگین هم به همین صورت است. اگر جهادکشاورزی در این زمینه مشکل دارد بایستی برای حل آن تلاش کند. اگر محیط زیست یا سایر ارگان ها مشکل دارند بایستی موانع را حل یا توجیه کنند. در یزد 186 واحد تولید قارچ وجود دارد چرا در رفسنجان یک واحد تولید قارچ نداریم؟ چرا آنهایی که داشتیم بسته شدند؟
بحث گلخانه ها و صنایع کشاورزی هم به همین صورت است. اینها را به صورت اجمالی بررسی کنند. این موارد را من تجربه ندارم و نمی توانم اظهار نظر کنم اما این نیست که آنچه رفسنجان هست لیاقتش را دارد رفسنجان لیاقت بهتر شدن را حتما دارد. چه دلیلی وجود دارد که ما پایتخت پسته ایران باشیم اما تولید کننده نهال پسته ایران مهریز یزد باشد؟! رفسنجان به پسته شناخته شده، ولی تولید کننده نهال پسته در ایران مهریز یزد است. در واقع گاها می بینیم که برخی داشته هایمان در حال نابودی است. عینی بگویم دیر یا زود دیگر جوان رفسنجانی پیوند زدن و هرس کردن باغ پسته را نمی تواند انجام بدهد، از این شغل فرار می کنند. با وجود افاغنه و نیروهای بیگانه زیاد، رفسنجانی ها از این مشاغل فاصله گرفته اند و بزرگترین اشتباه ما هم همین بوده است. امروز اگر اعلام کنیم تعدادی هرس کننده می خواهیم چند نفر پیدا می شوند؟ پیدا نمی شود یک جای کار غلط بوده که ما این نیروها را الان نداریم. خب این ها هم شغل بودند چرا الان نداریمشان؟!
جایگاه بخش خصوصی برای نائل شدن به جهش تولید چیست؟
در همه دنیا بخش خصوصی در میدان است و در کشور ما هم ثابت شده که دولت قادر نیست به تنهایی کارها را اداره کند. پس بهای بخش خصوصی بالاست. اگر راهکاری برای ایران باشد ورود بخش خصوصی به تولید و تجارت و ارائه خدمات درمانی و آموزشی است. دولت، مجری خوبی نیست اما می تواند ناظر خوبی باشد
آیا مدیران، ساختارها و قوانین ما به ویژه در رفسنجان می تواند جهش تولید را رقم بزند؟
به این اکتفا می کنم که ما باید مطالبه گر باشیم. اگر مطالبه گر باشیم آن ها هم خوب می شوند. اگر مطالبه گر و منتقد و راهنما نباشیم مسئولین هم همین رویه ای که دارند کار می کنند را ادامه می دهند و فاتحه همه چیز را می خوانند. در شان رفسنجان و جمهوری اسلامی ایران مدیرانی که مردم را اذیت می کند و مدیرانی که پاسخگو نباشند نیست. در شان کشوری که می خواهد رونق پیدا کند این مدیران نیست. ما مدیری می خواهیم جهادی و مدیری که تمام وقت جوابگو باشد. نه مدیری که هیچوقت پشت میزش نباشد، مدیر باشهامت می خواهیم. شهرهایی که مدیر خوب دارند مردمش مطالبه گر هستند اما در رفسنجان چنین چیزی نیست.
برنامه های شما در اروندچرخ برای جهش تولید چیست؟
ما همیشه در حال جهش هستیم، در تحریم های دور اول ظرفیت تولید را 2 و دو دهم برابر کردیم در تحریم های دوم به حول و قوه الهی می رویم که صادر کننده رینگ تولید ایران به تمام دنیا از جمله اروپا باشیم از این هدف و مسیرمان یک قدم عقب نمی رویم تا زنده ایم مبارزه می کنیم و از خداوند می خواهیم به همه تولیدکنندگان توفیق بدهد. این کشور مال ماست بد باشد مال ماست خوب باشد مال ماست پس بهتر که خوب باشد، رونق داشته باشد و مال ما باشد.
پیام و صحبت آخر…
نگران برخی جوانها هستم. نه راه رفتن کبک را بلدهستن نه راه رفتن خودشان را. یک مدرکی از دانشگاه گرفته اند اما نه کارگر ساده هستند نه متخصص.
۲۸ آبان ۱۴۰۳
هنرجویان موسسه جوانه‌های کویر به مربی‌گری خانم «منا حجتی» موفق به کسب عناوین برتر شدند.
۲۸ آبان ۱۴۰۳
۲۷ آبان ۱۴۰۳
ایستار در لغت نامه ها ایستار را معانی بسیار است.اما آنچه که ما را وا داشت تا نام ایستار را برای حضور در عرصه فعالیت سیاسی بر گزینیم توجه به دو معنا بود اول نوع نگرش و طرز فکر و دوم ثبات قدم و استوار بودن. مجموعه ایستار ماحصل اجماعِ فکری گروهی از جوانان انقلابی است که در سالهای متمادی فعالیت خود در عرصه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی به باوری در چهار چوب ایستار رسیده اند. ایستار برای ما ایستادگی خردمندانه برای تحقق اصول است، اصولی که منبعث از وحی و عقل است . سعی ما بر این است که در دامگه حوادث با تکیه بر دین و دانش به خردمندانه ترین مسیر ممکن قدم بگذاریم
تمامی حقوق سایت برای تارنمای خبری ایستار محفوظ می باشد.
محمد محمدی
دیدگاهتان را بنویسید