سرویس اقتصادی ایستار- منیژه نوروزی: سومین سری از مجموعه نمای نزدیک به «جهش تولید» اختصاص دارد.. میهمان سومین گفت و گوی این پرونده، محمدعلی محمد میرزاییان، نایب رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق ایران است. ویدر این گفت و گو عمدتا به چالش های پیش روی جهش تولید و مشکلات فراروی صادرات پسته اشاره کرده است. شرح کامل این مصاحبه را در ادامه بخوانید.
نمای نزدیک(سری سوم: ویژه جهش تولید)
نمای چهارم: مصاحبه
سال 98 سال رونق تولید بود. و برای ورود به جهش تولید خالی از لطف نیست تا به سال 98 و وضعیت تولید و صادرات استان کرمان و به خصوص شهر رفسنجان به ویژه بحث پسته بپردازیم. ارزیابی شما به طور کلی چیست؟
سال 98 به لحاظ تولید محصولات کشاورزی و مخصوصا پسته نسبت به سال 97، سال خوبی بود و وضعیت تولید بهبود یافت. همانگونه که همه می دانیم پسته به عنوان یك محصول صادراتی، هر ساله بیشترین ارزآوری غیر نفتی را به ارمغان می آورد. و همواره بطور متوسط بیش از 70 درصد صادرات استان محصول پسته بوده است. لذا اقتصاد رفسنجان تا حد زیادی به تولید و صادرات این محصول وابسته است و با توجه به نقش مهم آن در اقتصاد ایران، استان و رفسنجان می توان ازآن به عنوان محصول استراتژیک یاد کرد. اما علیرغم وضعیت بهتر سال 98 نسبت به سال 97، تولید این محصول، با مشكلات و خسارت روبرو بود. 13 سال خشكسالی های پیاپی در کرمان و در پی آن ایجاد شوره زارها، بر میزان و كیفیت تولید پسته تاثیرگذار بوده است. از دیگر عوامل، آب و هوای متفاوت، وجود آب های بی كیفیت، گرمای شدید و سایر تاثیرات محیطی در كنار بكارگیری روش های تولید نه چندان علمی و عوامل موثر شیمیایی، مشكلات بسیاری را برای تولید پسته به وجود آورده است. صادرات استان کرمان علیرغم اینکه در سال 98 نسبت به سال 97 رشد داشته اما این رشد عمدتا بدلیل وضعیت بهتر تولید پسته در سال 98 بود. اما همچنان در این سال عمده مشکلاتی همچون، نقل و انتقال پول و پیمان سپاری، مانع از صادرات کلیه محصولات صادراتی در شان استان شد.
حالا در سال 99 که به نام جهش تولید است. چگونه می توان این موانع را برداشت. نقش اتاق بازرگانی و بخش های خصوصی در این زمینه چیست؟
اتاق های بازرگانی بعنوان پارلمان بخش خصوصی، همواره توسعه اقتصادی را به عنوان هدف غایی خود تعریف می کنند و اقداماتی را در راستای این هدف کلان انجام می دهند. از جمله مهمترین این اقدامات ایجاد کمیسیون های تخصصی در حوزه بخش های مختلف اقتصادی، برای رفع موانع فعالیت های اقتصادی استان و همچنین ایجاد تشکل ها برای هم افزایی فعالیت ها انجام می دهند. از آنجایی که یکی از شرایط مهم جهش تولید، بهبود فضای کسب و کار است، اتاق های بازرگانی بایستی علاوه بر فعالیت های مشاوره ای، بعد از آسیب شناسی فضای کسب و کار، با برگزاری جلسات با مسئولین سه قوه، برگزاری همایش ها و سایر رویدادها و همچنین انجام پروژه های اقتصادی در راستای این بهبود گام بردارند.
پتانسیل های بخش خصوصی رفسنجان برای رسیدن به جهش تولید چیست؟
برای رسیدن به جهش تولید به عقیده اینجانب نیازمند توسعه سرمایه گذاری و بهبود و توسعه فضای کسب و کار در این شهرستان هستیم. رفسنجان به عنوان یکی از شهرهای مهم استان کرمان دارای پتانسیل‌های بالایی در حوزه سرمایه‌گذاری است و زیر‌ساخت‌های سرمایه‌گذاری در شهرک صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی این شهر فراهم است. در خصوص محصولات کشاورزی این شهرستان، مهمترین وجه سرمایه‌گذاری در زمینه فرآورده‌های پسته است نه سرمایه گذاری تولید آن. اگر چه تولید مهمترین ارقام تجاری پسته در کوتاه مدت از سودآوری لازم برخوردار است، لیکن در بلند مدت از سودآوری لازم برخوردار نیست. فرآوری پسته هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت سودآور می باشد و به طور مقایسه ای صنایع فرآوری که در امر صادرات فعال هستند از سودآوری بالاتری نسبت به صنایع فرآوری صرفاً خدماتی برخوردارند. استفاده از سیاست محدودیت توسعه سطح زیرکشت باغات پسته و تلاش برای ارتقای بهره وری از مهمترین سیاست هایی است که برنامه ریزان کشاورزی کشور بایستی برای برون رفت از مشکلات بوجود آمده باید در دستور کار خود قرار دهند. همچنین فراهم نمودن شرایط برای واحدهای فراوری تا بتوانند از ظرفیت موجود خود حد اکثر استفاده را نمایند و نیز در زمینه صادرات محصول به فعالیت بپردازند که حائز اهمیت است.
موانع بخش خصوصی رفسنجان برای جهش تولید چیست؟ انتظارات شما از دولت به ویژه از مسئولین رفسنجان چیست؟
از مهمترین موانع برای جهش تولید، مشکلات مرتبط با فضای کسب و کار است. متاسفانه استان کرمان از وضعیت فضای کسب و کار مطلوبی برخوردار نیست و همین عامل باعث لخت شدن تولید استان شده است. برخی از امور مربوط به کسب و کار در سطح کلان هستند اما مسئولین شهرستان رفسنجان می توانند در اجرای بخشنامه ها و آیین نامه ها انعطاف پذیری بیشتری به خرج بدهند و همچنین موانع را با مسئولین بالادستی با پشتکار و پیگیری بیشتر دنبال کنند.
قدرت تصمیمی گیری و اراده مدیریتی برای یک اتفاق مهمی مثل جهش تولید از اهمیت برخوردار است این خصیصه را در بین مسئولان رفسنجان و استان چگونه ارزیابی می کنید؟
جای هیچ شکی نیست که اراده و عزم مدیریتی فاکتور حیاتی برای جهش تولید است چرا که اگر همه عوامل موثر برای افزایش تولید مهیا باشد اما مسئولین به ان درجه از عزم و اراده باور نداشته باشند متاسفانه هیچ توسعه ای را در تولید شاهد نخواهیم بود. اما خوشبختانه مسئولین شهرستان رفسنجان همواره با روحیه همکاری با بخش خصوصی پیگیر رفع موانع و توسعه فعالیت های اختصاصی بوده اند که جای تشکر بسیار دارد. امیدواریم به یاری خداوند و با همکاری دو طرفه ی بیش از پیش بخش خصوصی و دولتی رفسنجان شاهد توسعه و جهش تولید بیش از پیش باشیم.
پیشنهادات شما به مسئولان و تولید کنندگان برای رسیدن به جهش تولید چیست؟
این روزها علاوه بر تاثیر منفی تحریم اقتصادی، شاهد اثرات مخرب ویروس کرونا برکسب و کارها هستیم. آمارها نشان می‌دهد که بسیاری از مشاغل با تهدید نابودی مواجه هستند. بنابراین در سال پیش و با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری معظم انقلاب بایستی، تولید و جهش آن در برنامه مدیران، سیاستگذاران و تمام جامعه اقتصادی کشور باشد.
در این راستا پیشنهاد من این است که در اولین گام بایستی مسئولین با همکاری فعالین اقتصادی و خصوصا اتاق های بازرگانی بعنوان نماینده این گروه از جامعه، وضعیت کنونی تولید کشور را اعم قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها را بطور دقیق تبیین کنیم. و سپس برنامه ریزی جامع برای توسعه و جهش تولید و نقش و برنامه هریک از استان ها و کشورها در آن را تدوین نماییم.
مطمئنا در پروسه اجرای برنامه نیازمند تعریف دقیق موانع توسعه فضای کسب و کار و جدیت و عزم و تعهد مسوولین و همچنین همکاری و اعتماد بخش خصوصی هستیم. اگر این واقعیت در ذهنیت سیاستگذاران و سیاست ورزان قرار گیرد آنگاه از محدودیت ها عبور می‌کنیم و جهش تولید امکان تحقق بیشتری پیدا می کند. از عمده ترین موانع کسب و کار در حال حاضر قوانین مزاحم و مخل فعالیت های اقتصادی است که بایستی بطور ویژه در این خصوص جهت رفع موانع گام برداشت.
بحث خروج از تک محصولی از موضوعات مهم رفسنجان است با توجه به این و در نظر گرفتن بحران آب، رفسنجان باید به سمت چه تولیدی برود؟
همانطور که گفتم، باید دامنه تولید و فعالیت‌های اقتصادی را با توجه به ارزش افزوده اقتصادی گسترش داد و بسمت تولید محصولات با ارزش اقتصادی بالاتر رفت. علاوه بر آن ثبات وضعیت فعلی را نیز در نظر داشت. مشكل كمبود آب برای تولید محصول پسته باید با تدابیر دولت و همكاری با بخش خصوصی به طرق مختلف حل شود تا پسته به عنوان نخستین كالای صادراتی غیرنفتی كشور بیش از این دچار خسارت نشود .مقاوم سازی درختان پسته با استفاده از كودهای مناسب و سم های موثر برای از بین بردن آفات و همچنین پایین آوردن قیمت تمام شده محصول پسته برای كشاورز از سایر راههای جلوگیری از بروز خسارات فراوان به محصول پسته است.
همانطور که قبلا اشاره کردم، پسته یک کالای استراتژیک است که نقش قابل توجهی در ارزآوری برای کشور دارد به همین دلیل باید بتوانیم با ظرفیت های موجود بازارهای خارجی را حفظ کنیم که در دست رقیبان تجاری ما که اکثرا آمریکا و ترکیه هستند قرار نگیرد. البته برخی سیاست های غلط اقتصادی و همچنین مشکلات در تولید این محصول در سال های اخیر، متاسفانه باعث از دست رفتن سهمی از بازار ما در دنیا شده است که می تواند بعنوان یک درس بزرگ از آن استفاده کنیم و بجای توسعه تولید محصول پسته بسمت تولید محصولات فرآوری شده پسته با ارزش بیشتر برویم. سهم پسته رفسنجان نه تنها در اقتصاد رفسنجان نقش حیاتی دارد بلکه در اقتصاد استان و کشور بسیار مطرح است و هم اکنون وقت آن رسیده است که بسمت تولید محصولات صنعتی و فرآوری محصولات کشاورزی برویم.
از تولید پسته و ارزآوری آن و اهمیتش در جهش تولید گفتید. کم وکیف صادرات پسته و برگشت ارز در شرایط کنونی چگونه است؟
حول و حوش تولید محصول در سال 98، 220 هزار تن بوده و قریب 30 هزار تن مانده انبارهای سال قبل بوده که جمعا 250 هزار تن می شود، ولی تقریبا با آماری که گرفتیم قریب 60 تا 70 هزار تن پسته صادر شده است. مقداری هم مصرف داخلی و مغز شده است. بر اساس آمار گمرک به این جمع بندی رسیدیم قریب 140 تا 150 هزار تن پسته هنوز صادر نشده است.
عمده دلیل این چیست؟
با توجه به اینکه کلیه مرزهای ما به خاطر بحث کرونا بسته شدند و در بحث برگشت ارز حاصل از صادرات که باید صادرکنندگان ما به سامانه سنا بدهند، بیشتر صادرکنندگان بزرگ ما دست از کار کشیدند. و وقتی هم بحث کرونا پیش آمد و مرزها بسته شد، تقریبا میشه گفت بیشتر صادرکنندگان بازارهای صادرات را ازدست داده اند و محصول سال بعد هم تا الان همه جا خوب بوده و به این محصول اضافه می شود. زمانیکه دلار 11 هزار و 500 تومانی داشتیم پسته فندقی قریب 95 هزار تن بوده ولی الان دلار 16 هزار و 500 تومان هست اما فندقی شده 90 هزار تن. ما هیچ زمانی هیچ دوره ای یاد نداریم که نرخ دلار افزایش یابد ولی نرخ پسته افزایش پیدا نکند و امسال اولین سالی بود که این اتفاق افتاد و نرخ دلار افزایش داشت ولی نرخ پسته کاهش. اگر به این روال باشد و نرخ دلار حتی بالاتر از این هم باشد نرخ پسته افزایش پیدا نخواهد کرد چون محصولمان مانده و صادر نشده است.
سایر محصولات کشاورزی استان چه وضعیتی دارند؟
مثلا شرایط محصول خرما هم همین طور است. قریب بین 400 تا 500 هزار تن خرما هنوز در کشور موجود است و صادر نشده از مسئولین می خواهیم در بحث ارز محصولات کشاورزی کمک کنند تا چرخه صادرات بچرخد و صادرکننده کالایش را صادر کند. غیر ممکن است صادرکننده ای ارز نیاورد. به هر حال باید این چرخه بچرخد و صادرکننده ارز را می آورد و به کشاورز و تولیدکننده می دهد تا محصول را خریداری و صادرات کند. قبلا که در تحریم بودیم به هر حال با توجه به یک سیستم های مدیریتی که خود صادرکننده در کشورهای مقصد ایجاد کرده بود به هر طوری که بود ارز را می آورد. ولی الان در شرایط تحریم باید ارز را برگردانیم و به دولت بدهیم. یک صادرکننده خوب هیچ وقت نمی تواند واردکننده بشود. به هر حال بیشتر صادرکنندگان ما دست از کار کشیدند و کار نمی کنند.
پیشنهادتان چیست؟
پیشنهاد ما به دولت این است که تسویه حساب ها را ریالی کند. بی آید حساب ها را چک کند که صادرکننده آن پول و ارز را آورده باشد در این صورت مطمنا بیشتر صادرکنندگان به کار بر می گردند و دوباره به سیستم کاری صادرات برگشت می خورند و دوباره ارز و پول هم در کشور می آید. دولت باید در بحث بستن مرزها فکری بردارد با توجه به محصولات کشاورزی و سایر کالاها و مواد اولیه کارخانجاتی که پشت مرزها مانده همه این مسائل دست به دست هم داده تا کارخانه ها در حال تعطیل شدن باشند. باید فکری بردارند تا پروتکل بهداشتی تعریف شود تا هر چه سریعتر مرزها باز شود تا بتوانیم همه محصول را صادر شود و همه مواد اولیه کارخانه ها به کشور وارد شود.
۲۸ آبان ۱۴۰۳
هنرجویان موسسه جوانه‌های کویر به مربی‌گری خانم «منا حجتی» موفق به کسب عناوین برتر شدند.
۲۸ آبان ۱۴۰۳
۲۷ آبان ۱۴۰۳
ایستار در لغت نامه ها ایستار را معانی بسیار است.اما آنچه که ما را وا داشت تا نام ایستار را برای حضور در عرصه فعالیت سیاسی بر گزینیم توجه به دو معنا بود اول نوع نگرش و طرز فکر و دوم ثبات قدم و استوار بودن. مجموعه ایستار ماحصل اجماعِ فکری گروهی از جوانان انقلابی است که در سالهای متمادی فعالیت خود در عرصه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی به باوری در چهار چوب ایستار رسیده اند. ایستار برای ما ایستادگی خردمندانه برای تحقق اصول است، اصولی که منبعث از وحی و عقل است . سعی ما بر این است که در دامگه حوادث با تکیه بر دین و دانش به خردمندانه ترین مسیر ممکن قدم بگذاریم
تمامی حقوق سایت برای تارنمای خبری ایستار محفوظ می باشد.
محمد محمدی
دیدگاهتان را بنویسید